Het principe van de fictiebepalingen
Fictiebepalingen zorgen ervoor dat goederen (bouwgrond, huizen, waardepapieren, ...) die niet meer tot het vermogen van de overledene behoren fictief tóch bij zijn nalatenschap worden gerekend en zo belast worden. Dat kan bijvoorbeeld het geval zijn voor schenkingen. Deze bepalingen gelden enkel voor de fiscus. Burgerrechtelijk maken de weggeschonken goederen geen deel uit van de nalatenschap.Fictiebepalingen zijn vooral in het leven geroepen om misbruik, zoals ontwijking van successierechten, te voorkomen.
1. Schenkingen
Schenkingen tijdens de laatste drie jaar voor het overlijden worden bij de nalatenschap gevoegd en zo belast. Een tegenbewijs is niet mogelijk. Schenkingen die bij leven al aan registratierechten werd onderworpen, worden geen tweede keer belast.2. Schuldbekentenissen
Een schulderkenning die enkel in het testament vermeld staat, wordt beschouwd als een legaat. Vaak gaat het namelijk om schulden die er in werkelijkheid niet zijn. Maar ook als ze er wel zijn, wordt de schulderkenning fiscaal (niet burgerrechtelijk) gelijkgesteld met een legaat.Je kunt dit enkel vermijden door een ander document (bv. een contract) voor te leggen waarin de schuld al vermeld staat.
3. Ongelijke verdeling van de huwelijksgemeenschap
Echtgenoten hebben heel wat mogelijkheden om de verdeling van hun vermogen te regelen via hun huwelijkscontract. Zo kan een koppel dat gehuwd is onder het stelsel van de gemeenschap van goederen bijvoorbeeld overeenkomen dat de volledige huwelijksgemeenschap de langstlevende toekomt. Op die manier ‘erft’ deze partner niets omdat hij al eigenaar is van het hele vermogen.Dit heeft wel fiscale gevolgen. Hetgeen de langstlevende echtgenoot bovenop de helft van het gemeenschappelijk vermogen verkrijgt, wordt namelijk onderworpen aan het successierecht. Fiscaal wordt er dus gehandeld alsof de toewijzing van de helft van het gmeenschappelijk vermogen niet is gebeurd.
