Bijhouwerprijs landschapsarchitectuur voor Ruimte voor de Rivier

De Bijhouwerprijs 2017 is uitgereikt aan de Programmadirectie Ruimte voor de Rivier, onderdeel van Rijkswaterstaat. De laureaat heeft de prijs (25.000 euro) besteed aan het maken van een film over het programma, waarin de nieuw gerealiseerde landschappelijke schoonheid wordt belicht die het gevolg is van Ruimte voor de Rivier. Deze film is bij de prijsuitreiking in première gegaan.

De Bijhouwerprijs is een initiatief van de Stichting NHBOS ter bevordering van de Landschapsarchitectuur en wordt eens in de drie jaar uitgereikt. De keuze om de prijs nu toe te kennen hangt samen met het feit dat in de loop van 2017 het programma Ruimte voor de Rivier succesvol zal worden afgerond. Het grote werk aan de herprofilering van de Waal, de Rijn en de IJssel, dat is uitgevoerd op basis van de planologische kernbeslissing uit 2006, heeft vorm gekregen met expliciete aandacht voor landschappelijke kwaliteit. De zogenaamde dubbeldoelstelling achter het programma, namelijk de hydraulische stroomlijning van het zomer- en winterbed én de bevordering van de ruimtelijke kwaliteit van het rivierengebied, zijn consequent hand-in-hand uitgewerkt. De wijze waarop het verlangen naar ruimtelijke kwaliteit in het programma is verankerd (inhoudelijk, personeel, procedureel, financieel) strekt tot voorbeeld. Daardoor heeft het programma geleid tot een mooier rivierengebied.

In het proces van planvorming, aanbesteding, uitvoering en oplevering is de Nederlandse landschapsarchitectuur uitgedaagd zijn beste been vóór te zetten. In de ruim 30 projecten verspreid langs de rivieren, zijn vele landschapsarchitecten, zowel ambtelijk als particulier, gevraagd om in een context van civiel-techniek, rivierbeheer en natuurontwikkeling hun meest dienstbare, maatschappelijke gezicht te laten zien. Ruimte voor de Rivier heeft deze typisch Nederlandse traditie van utilitaire landschapsarchitectuur nieuw leven ingeblazen en bevestigd, op het schaalniveau van de regio, het gebied, het terrein, de plek en het kunstwerk. Zo heeft Ruimte voor de Rivier eraan bijgedragen dat het vakgebied zich volwaardig kan mengen in de grote ruimtelijke opgaven die met klimaatadaptatie samenhangen. Niet alleen in ons land maar ook als wereldwijd exporteerbare vaardigheid.

De Bijhouwerprijs bestaat naast het geldbedrag uit een massief zilveren wisselbokaal en is eerder
uitgereikt aan landschapsarchitect Michael van Gessel, aan WEST8 Urban Design and Landscape
Architecture, aan de groep landschapsontwerpers van het Ingenieursbureau van de gemeente Den
Haag en aan Emeritus Hoogleraar Landschapsarchitectuur Meto J. Vroom van Wageningen
University.