Architecten gaan steeds bewuster om met water

Gisteren, 22 maart was het wereldwaterdag. Ook architecten dragen hun steentje bij, en sensibiliseren bouwheren steeds beter om bij bouwprojecten doordachte beslissingen te nemen in verband met water. Bijna vier op de vijf architecten geeft aan dat waterbewust bouwen voor hen aan belang heeft gewonnen. En 44% zegt dat dat wat hen betreft niet enkel met de verstrengde wetgeving heeft te maken, maar dat ze vooral zelf het belang ervan erkennen. Toch ervaren bijna alle architecten nog moeilijkheden bij het toepassen van de verordening hemelwater, en moet meer dan twee derden van de architecten moeite doen om hun bouwheren te overtuigen om regenwater te doen infiltreren. Het meest voorkomende knelpunt bij het toepassen van infiltratievoorzieningen is dat infiltratie op de werf niet altijd mogelijk blijkt te zijn. Er is dus nog werk aan de winkel om de kennis over waterbewust bouwen op een bredere schaal te verspreiden, zowel bij professionelen als bij het grote publiek.

Sinds 2013 legt de nieuwe gewestelijke verordening hemelwater op om bij nieuwbouw, herbouw en uitbreidingen een systeem voor hemelwaterrecuperatie aan te leggen en het overtollige hemelwater te laten infiltreren in de bodem op het eigen terrein. Om dat alles te stroomlijnen is bij NAV, de grootste Vlaamse architectenorganisatie, al voor de derde jaargang een ‘consulent waterbewust bouwen’ aan de slag. Volgens Ir.-arch. Julie Alboort, consulent Waterbewust Bouwen bij NAV, staat Vlaanderen voor verschillende maatschappelijke uitdagingen met betrekking tot water. “Door de klimaatverandering en de toenemende verharde oppervlakte in Vlaanderen nemen overstromingsrisico’s toe. Bovendien wordt drinkwater schaars. Dit brengt ook uitdagingen met zich mee voor de bouwsector”, aldus Alboort.

‘Geen noodzakelijk kwaad’

De waterproblematiek leeft sterk onder de architecten. NAV ontvangt veel vragen over de toepassing van de gewestelijke stedenbouwkundige verordening hemelwater en de technische implementatie van infiltratiesystemen in bouwprojecten. Binnen het project probeert de consulent waterbewust bouwen meer duidelijkheid te scheppen, onder andere door stelselmatig referentieprojecten te bespreken vanuit het standpunt van de architect.
“Waterbeheersing dient niet benaderd te worden als een ‘noodzakelijk kwaad’, maar als een randvoorwaarde of zelfs uitgangspunt in het ontwerp”, aldus Julie Alboort. Voor architecten is het belangrijk van bij het begin rekening te houden met de mogelijke impact van een project op het watersysteem. “We mogen de waterproblematiek niet uit de weg gaan, maar moeten op zoek gaan naar een creatieve manier om ruimte te geven aan water. Op die manier worden architecten uitgedaagd een efficiënt en duurzaam waterbeheer te integreren in hun ontwerp”, concludeert de consulent waterbewust bouwen.

Het project ‘Consulent Waterbewust Bouwen’ is, met steun van de Vlaamse Overheid, al aan haar derde jaargang toe. Het project ondersteunt architecten via een helpdesk, informatieverspreiding en de organisatie van infosessies, cursussen en congressen. Daarnaast worden ook hulpmiddelen voor de sector ontwikkeld zoals rekenvoorbeelden en tools.