Architectuur

Laureaten Architectuurprijs Leuven 2015 bekend

Drie nieuwe bouwprojecten winnen de Architectuurprijs Leuven 2015: De Hoorn van 360 architecten, de vernieuwbouw Borremans van architect Rob Mols en het Universitair Psychiatrisch Centrum KU Leuven van Stéphane Beel Architecten. De stad Leuven heeft gisteren in een tot de nok gevulde zaal van OPEK de laureaten bekend gemaakt en opnieuw de meest relevante bouwprojecten op haar grondgebied met een architectuurprijs bekroond. Met het doel een breed publiek te sensibiliseren voor hedendaagse kwaliteitsarchitectuur en de meest verdienstelijke projecten in de verf te zetten, brengt het stadsbestuur van Leuven sinds 1998 de Architectuurprijs vierjaarlijks uit. Leuven is hierin uniek: Stéphane Beel loofde in zijn dankwoord Leuven dat als enige stad in Vlaanderen een architectuurprijs uitreikt.

Omdat een prijsuitreiking een bijzonder moment is om een brede discussie op gang te brengen over de criteria voor architecturale kwaliteit, werden niet één, maar twee jury's samengesteld die elk hun laureaat aanduidden: een vakjury en een publieksjury. De vakjury besloot twee prijzen uit te reiken: een prijs voor een groot gebouw en een prijs voor een klein gebouw.
Het publiek in de zaal kon stemmen op vijf finalisten, die laatstejaarsleerlingen van Leuvense middelbare scholen (het Heilig-Hart Instituut, Koninklijk Atheneum De Ring, het Sint-Pietercollege en de Steinerschool) vooraf in een publiek einddebat met de aanwezige architecten presenteerden. De vzw Stad en Architectuur, die de prijs in opdracht van de Stad Leuven organiseert, trok namelijk met de vijf finale projecten naar laatstejaarsstudenten die in groep een laudatio voor een hen toegewezen gebouw uitwerkten. Hun presentaties, telkens afgerond met een interview met de respectievelijke architecten, onderstreepten de betrokkenheid van de jeugd met de hedendaagse architecturale ontwikkeling in Leuven.

Prijs van de vakjury

De vakjury bestond uit Tijl Vanmeirhaeghe (Haerynck Vanmeirhaeghe architecten), Kiki Verbeeck (URA architecten), Francien van Westrenen (Stroom Den Haag), Joke Buijs (stad Leuven, adviseur monumentenbeleid) en Joeri De Bruyn (Public Space).

De jury boog zich over een korf van 51 ingezonden bouwprojecten van de jaren 2012-2015 op het grondgebied Leuven. Hieruit koos de jury uiteindelijk twaalf concepten, waarvan er vijf finalisten geselecteerd werden voor de Architectuurprijs Leuven 2015. De jury koos een prijs voor een groot gebouw en een prijs voor een klein gebouw.

Prijs nr. 1: vernieuwbouw Borremans
Architect: Rob Mols / Opdrachtgever: Isabelle Borremans
De jury noemt de wijze waarop Rob Mols de woning Borremans concipieert ‘een indrukwekkende bravoure’: “Op een kavel van 31 m2 bestaat hij er in ruimte terug te geven aan de straat, onder de vorm van een overdekte portiek waarin de fiets kan worden gestald. Dit is een woning die de stad als omgeving wil vieren, en precies in de beperkingen van kavel en straat haar opdracht vindt. De gevel is opgebouwd uit witte aluminium platen, waardoor het kleine huis met het nodige zelfvertrouwen zijn plaats in de straat inneemt. De plantekeningen hebben niet de pretentie meer te zijn dan multiplicaties van de kavel in de hoogte, waarbij op elke verdieping een andere functie haar plaats vindt. De woning wordt bekroond met een royaal dakterras met een fantastisch uitzicht op de pannendaken van de Leuvense binnenstad. Veel stedelijker kan een woning niet zijn. Er zijn dus kleine gebouwen die groot kunnen zijn.”

Prijs nr. 2: De Hoorn
Architect: 360 architecten / Opdrachtgever: De Hoorn nv
“360 architecten die 360 verschillende ingrepen op dit gebouw loslieten”, zo specifieert de jury. “De ongelofelijke diversiteit aan ruimtes en structuren van het gebouw werd honderd jaar geleden geboren uit het specifieke gegeven van een volledig brouwproces. Dat specifieke amalgaam van kamers, balken, gaten en muren kon alleen in zijn volle veelheid worden benaderd, waarbij elk probleem en elke plek van een specifieke oplossing werden voorzien. En hoe al deze oplossingen in feite ontwerpen zijn, en al deze ontwerpen in feite één zijn, dat is het geheim van De Hoorn.”

Publieksprijs

Het ‘Universitair Psychiatrisch Centrum KU Leuven’
Architect: Stéphane Beel Architecten / Opdrachtgever: UZ Leuven
Voorgesteld door het Heilig Hartinstituut in gesprek met de architecten Stéphane Beel en Inge Buys (projectcoördinator bij Stéphane Beel Architecten).
"Het gebouw zelf is therapeutisch en biedt patiënten met psychische aandoeningen het vooruitzicht om op een dag terug in de echte wereld te stappen. ... Wat dit gebouw zo opmerkelijk maakt, is dat de architect erin slaagt om van een strak omlijnd programma met dwingende randvoorwaarden en strenge normeringen -eigen aan de bouw van ziekenhuizen- iets moois en bijzonders te maken." (jurylid Joeri De Bruyn)

Finalisten

Vakjury en publieksjury kozen de laureaten uit vijf finalisten: de Hoorn van 360 Architecten, de Balk van Beel en het Universitair Psychiatrisch Centrum, beide van Stéphane Beel Architecten, de verbouwing Beerten & Weynants van g-o-a Architecten en de vernieuwbouw Borremans van architect Rob Mols.
"De 5 genomineerde werken gaan”, zoals de jury stelt, “alle over engagement. Enkel betrokkenheid, van bouwheren en architecten, leidt tot goede architectuur. Deze prijs is er dus niet één van de gebouwde vorm. Het is de waardering van de jury voor de terughoudendheid van de woning Beerten & Weynants, voor de budgetvriendelijkheid van de woning Borremans, voor het stedelijke gebaar van de Balk, het inlevingsvermogen van het psychiatrisch centrum, en voor het burgerplatform en het improvisatietalent van De Hoorn."

Ook interessant