Met gemeenschappelijke tuchtkamers zal er volgens NAV in de eerste plaats veel efficiënter en kostenbesparend gewerkt kunnen worden. Eén gezamenlijke griffie per taalvleugel kan immers voor alle vrije beroepen samen de tuchtprocedures in eerste aanleg en in beroep verzorgen.
Bijstand door beroepsmagistraten moet willekeur elimineren
Amper 7% van de architecten is nog gewonnen voor de tuchtspraak zoals die vandaag bij de Orde van architecten gebeurt. Dat blijkt uit een enquête afgenomen door de Federatie Vrije Beroepen bij meer dan 700 architecten. “Vandaag zijn het verkozen leden van de Orde die zich moeten uitspreken over sancties voor collega’s. Het is evident dat hierdoor niet iedereen op dezelfde voet wordt behandeld, of dat de tuchtspraak bokkensprongen vertoont”, aldus Kati Lamens. “Een voorbeeldje. Nog niet zo lang geleden werd een architect in eerste aanleg veroordeeld tot een levenslange schrapping. Maar in beroep werd dat gereduceerd tot een waarschuwing. Hoe oordeelkundig is de tuchtspraak gebeurd als men in één stap van het de zwaarste naar de lichtste sanctie overgaat?”“Dergelijke zaken maken duidelijk dat tuchtspraak beter niet uitsluitend wordt overgelaten aan vrijwilligers die naast hun dagdagelijkse praktijk maar om de paar maanden zetelen in een tuchtraad. Niet verwonderlijk dus dat 48% van de architecten vindt dat de tuchtspraak beter gebeurt door verkozen leden van de Orde en magistraten samen. De andere helft, zo’n 45%, wil dit zelfs overlaten aan een meerderheid van magistraten. NAV is voorstander van dat laatste.”
Bijna de helft van de architecten ziet ook heil in alternatieve geschillenbeslechtingsprocedures, zoals verzoening, bemiddeling en arbitrage, naast tucht. Ze dringen daarnaast aan op de anonieme publicatie van de tuchtspraak (79%), en het kenbaar maken van de beslissingen aan de schadelijder en/of klager (81%).
Uit de ivoren toren: transparantie en openbaarheid van bestuur nog ver te zoeken
De Orde van architecten scoort slecht op het vlak van vernieuwing en communicatie. Gevraagd naar de kwaliteit van de communicatie, geeft 65% van de architecten de Orde maar een score van 1 of 2 op een schaal van 5. Dezelfde enquête werd ook afgenomen bij alle andere vrije beroepen, en daar is dit percentage amper 27%. Drie kwart van de architecten kent de naam niet van de persoon die momenteel aan het hoofd van de Orde staat. Bij alle vrije beroepen samen is dit maar de helft.Andere mogelijke verbeterpunten betreffen de verslagen van de bestuursorganen. Daar vindt maar liefst 96% dat de verslagen van de bestuursorganen minstens voor de leden beschikbaar moeten zijn, en dat is gelijklopend met de antwoorden van alle vrije beroepen samen. Een kleine twee derde van de architecten denkt dat de Orde enkel mits modernisering nog van deze tijd is, nog eens een derde bestempelt het boudweg als een relict uit andere tijden. 83,3% van de architecten vindt dat zijn Orde te weinig inspeelt op nieuwe tendensen en actualiteit.
